آشنایی با مشاغل پر کاربرد مدیریتی دنیای کسب‌وکار

مدیرعامل اجرایی

مدیر عامل یا مدیر ارشد اجرایی (Chief Executive Officer) که در بیشتر سایت‌های کاربردی با اختصار CEO آن‌را مشاهده می‌کنید، عالی‌رتبه‌ترین مقام اجرایی در یک سازمان است که توسط هییت مدیره اختیار تام به او داده می‌شود. این فرد گزارشی از عملکرد کارهایی که انجام داده را در اختیار هیئت مدیره قرار می‌دهد. مسئولیت‌های مدیر ارشد اجرایی توسط هیئت مدیره سازمان تفویض می‌شود. وظیفه مدیرعامل خط‌دهی به اهداف داخلی و خارجی شرکت با توجه به خط‌مشی‌های تجاری سازمان است. مدیرعامل اجرایی به عنوان مقام اداره کننده، تصمیم‌گیرنده، کارفرما و اجراکننده وظایف تعیین شده شناخته می‌شود. مدیر ارشد اجرایی می‌تواند در نقش یک برقرارکننده ارتباط با رسانه‌ها و کارفرمایان سازمان‌های دیگر و کارمندان درون شرکت عمل کند. نقش تصمیم‌گیرندگی شامل تصمیمات سطح بالا درباره خط‌مشی‌ها و برنامه‌های تجاری است.

مدیر ارشد فناوری‌اطلاعات

مدیر ارشد فناوری اطلاعات (CIO) سرنام (Chief Information Officer) بالاترین مقام تصمیم‌گیرنده حوزه فناوری‌اطلاعات یک سازمان است. مدیر ارشد فناوری‌اطلاعات گزارش خود در ارتباط با کارهایی که انجام داده را به مدیر ارشد اجرایی گزارش می‌دهد. این مدیر به‌طور معمول، عضو هیئت اجرایی ارشد سازمان است. مهارت‌های فنی مورد نیاز این مدیر در همه سازمان‌ها یکسان نیست و هر سازمانی نسبت به مأموریت و شرح وظایف خود، مهارت‌های فنی ویژه‌ای برای این سمت تعریف می‌کند. گاهی اوقات شرح وظایف مدیر ارشد فناوری اطلاعات به مدیر ارشد دانش (CKO) بسط داده می‌شود. همچنین، گاهی اوقات نقش مدیر ارشد فناوری اطلاعات با مدیر ارشد فناوری (CTO) یکسان در نظر گرفته می‌شود، هرچند مدیر ارشد فناوری به‌طور معمول در زمینه توسعه و بهبود نرم‌افزاری و تحقیقات علمی فعالیت دارد. تهیه چشم‌انداز و رهبری توسعه و پیاده‌سازی فناوری اطلاعات در سازمان با این نیت که سازمان به شتاب بیشتری به اهدافش برسد از وظایف اصلی مدیر ارشد فناوری اطلاعات هستند.

مدیر عملیات

مدیر ارشد عملیات CCO سرنام Chief operating officer) یکی دیگر از مشاغل مدیریتی سطح بالا به ویژه در موسسات مالی است. این فرد وظیفه دارد تمامی عملیات روزانه شرکت را بررسی کند و گزارش‌های روزانه‌ای در اختیار مدیرعامل قرار دهد. در برخی سازمان‌ها، مدیر عملیات همزمان عهده‌دار سمت‌های ارشد مدیریتی می‌شود، هرچند این سمت‌ها فراتر از مدیرعامل ارشد نیست. همچنین در برخی سازمان‌ها ممکن است این مدیرعامل به‌طور همزمان رئیس هیئت مدیره شرکت شود.

مدیر ارشد فناوری

مدیر ارشد فناوری (CTO) سرنام Chief technology officer‎ یکی از مشاغل مدیریتی جذاب در حوزه فناوری اطلاعات است که وظیفه هدایت، خط‌مشی‌دهی در حوزه فناوری با هدف پیشرفت در در به‌کارگیری فناوری‌های نوین در راستای توسعه و موفقیت کسب‌وکار را عهده‌دار است. مدیران ارشد فناوری وظیفه یکپارچه‌سازی فعالیت‌های فناوری‌محور با استراتژی کلی سازمان را دارند.

مدیر ارشد مالی

مدیر ارشد مالی (CFO) سرنام Chief financial officer‎ که گاهی مواقع از اصطلاح مدیر ارشد مالی و اجرایی (CFOO) سرنام chief financial and operating officer‎ برای توصیف آن استفاده می‌شود در حوزه دانش مالی تخصص دارد و مسئولیت مدیریت ریسک مالی سازمان را عهده‌دار است. این مدیر مسئول برنامه‌ریزی مالی، نگه‌داری اسناد مالی و ارائه گزارش مالی به مدیرعامل اجرایی و هئیت مدیره سازمان را عهده‌دار است. این فرد وظیفه نظارت بر فعالیت‌های واحد مالی را عهده‌دار است و به عنوان سخ‌نگوی ارشد مالی سازمان نیز شناخته می‌شود. مدیر ارشد مالی به‌طور مستقیم با مدیر ارشد عملیات در تمام امور راهبردی در زمینه مدیریت بودجه، تجزیه و تحلیل سود/هزینه، پیش‌بینی نیازها و تضمین منابع مالی جدید، همکاری می‌کند.

مدیر ارشد بازرگانی

مدیر ارشد بازرگانی (CCO) سرنام Chief commercial officer زیرنظر مدیر سازمان، تمامی امور مربوط به بازرگانی اعم از فروش، خرید مواد، ثبت سفارش و غیره را در راستای برنامه‌های میان مدت سازمانی و راهبری مؤثر این برنامه‌ها را بر عهده دارد. از جمله وظایف این فرد می‌توان به تهیه و تنظیم آیین‌نامه‌های قراردادها و موافقتنامه‌ها با هماهنگی مدیر ارشد، پیاده‌سازی یک برنامه مناسب جهت جمع‌آوری اطلاعات از بازار، شناخت رقبا و ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه، برنامه‌ریزی در جهت خط‌مشی‌ها و اهداف شرکت متناسب با اطلاعات به‌دست آمده از بازار، کنترل و تأیید قراردادها و مستندات واحد بازرگانی و انجام هماهنگی‌های لازم با مافوق سازمانی، برقراری ارتباط و تماس‌ها با سایر مدیران و همچنین افراد تحت سرپرستی مطابق با چارت سازمانی در راستا و همسویی با فعالیت‌های شرکت و شناسایی و ارزیابی و انتخاب پیمانکاران فرعی طبق ضوابط و اصول مشخص و مدون شرکت اشاره کرد.

مدیر ارشد بازاریابی

مدیر ارشد بازاریابی (CMO) سرنام Chief marketing officer مسئولیت اجرایی فعالیت‌های بازاریابی سازمان را عهده‌دار است و گزارش‌های خود را به مدیر ارشد اجرایی یا مدیر عمليات ارائه می‌کند. از مهم‌ترین وظایف این فرد می‌توان به قیمت‌گذاری و تحقیقات بازار، طراحی کمپین‌های تبلیغاتی تاثیرگذار و هماهنگ کردن اعضا تیم اشاره کرد.

مدیر ارشد اداری

مدیر ارشد اداری (CAO) سرنام Chief administrative officer‎ یکی از عنوان‌های شرکتی برای سطوح رده بالای مدیریت شرکتی است که مسئولیت نظارت بر عملیات روزانه کسب و کار و نهایت عملکرد شرکت را بر عهده دارد. این سطح مدیریت که در صنایع گوناگون، هم در بخش ناسودبر و هم در بخش سهامی عام یافت می‌شود، شامل کارشناسانی است که به صورت حرفه‌ای نگه‌دارنده جوانب مختلف کسب و کاری که در آن فعالیت می‌کنند، هستند.

مدیر ارشد منابع انسانی

مدیر ارشد منابع انسانی (CHRO) سرنام Chief human resources officer که گاهی اوقات به آن یا مدیر منابع انسانی می‌گویند یکی دیگر از پست‌های سازمانی سطح بالا است که مسئولیت تمامی فعالیت‌ها و خط‌مشی‌های مربوط به کارکنان شرکت را عهده‌دار است. مدیر منابع انسانی در زمینه جذب نیروی انسانی، آموزش کارکنان جدید، مهندسی فرایندهای سازمانی، ارزیابی عملکرد و رتبه‌بندی کارکنان فعالیت می‌نماید. مدیر منابع انسانی در بیشتر شرکت‌ها در بالاترین رتبه مدیریت منابع انسانی قرار دارد و به‌طور مستقیم به مدیررعامل گزارش می‌دهد و با هیئت مدیره در تعامل است. در برخی شرکت‌ها، مدیر منابع انسانی، از اعضای اصلی هیئت مدیره است.

مدیر ارشد تدارکات

مدیر ارشد تدارکات (CPO) سرنام Chief procurement officer‎ از مدیران ارشد اجرایی یک سازمان است که مسئولیت تأمین و خریداری تجهیزات، خدمات و کالاهای شرکت و هدایت تیم خرید را عهده‌دار است. مدیریت تدارکات، یکی از فعالیت‌های ستادی سازمانی است  و مدیری که این مسئولیت به او محول می‌شود با تمامی بخش‌های شرکت در ارتباط است که در عمل، ارتباط شرکت با تأمین کنندگان خارج از شرکت را برقرار می‌کند فرایند کاری مدیر تدارکات مدیریت تیم زیرمجموعه خود، برای ایجاد ارتباط با بخش‌های مختلف شرکت، برای آگاهی از نیازهای آن‌ها به کالا، خدمات و تجهیزات است. در ادامه با جست‌وجوی وسیع در بازار و شناسایی تأمین‌کنندگان موجود، بهترین آن‌ها از نظر قیمت و کیفیت محصولات را انتخاب می‌کند.

مدیر ارشد برنامه‌ریزی

مدیر برنامه‌ریزی (CPO) سرنام Chief planning officer از مدیران ارشد اجرایی یک سازمان است که مسئولیت امور برنامه‌ریزی و تولید و موجودی مواد را از طریق تعیین ظرفیت تولیدی و میزان سفارش‌های واصله برعهده دارد . علاوه بر این نظارت بر وضعیت انبارها و کنترل موجودی و بهبود مستمر برنامه‌ریزی با توجه به عملکرد واقعی از دیگر وظایف مدیر برنامه‌ریزی است.

مدیر ارشد استراتژی

مدیر ارشد استراتژی CSO سرنام Chief strategy officer فردی است که مسئول کمک به مدیر عامل اجرایی برای تدوین، اطلاع‌رسانی، اجرا و حفظ طرح‌های استراتژیک شرکت است. امروزه بیشتر مدیران اجرائی زمان کمتری برای اجرای استراتژی دارند و در عین حال، عدم اطمینان محیطی نیاز به توسعه استراتژی به صورت حرفه‌ای را افزایش می‌دهد. در سال‌های اخیر، محبوبیت استراتژیست‌های ارشد در حال افزایش است. مدیر ارشد استراتژی نقش مشاوره‌ای دارد. برقراری ارتباط و اجرای استراتژی یک شرکت در محیط داخلی و خارجی به طوری که تمام کارکنان، شرکا، تامین‌کنندگان و پیمان‌کاران برنامه‌ریزی استراتژیک سطح شرکت را فهمیده و مسیر رسیدن به اهداف کلی شرکت توسط آن را درک کنند. نقش مدیر ارشد استراتژی از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است و در طول زمان تکامل، در دو نقش اساسی تدوین‌کننده استراتژی و اجراکننده استراتژی مشاهده می‌گردد. این دوگانگی را می‌توان به چهار الگوی اصلی مشاور داخلی که تقریباً به صورت انحصاری روی تدوین استراتژی متمرکز شده، متخصص که مهارت‌های دارد که اگر او نبود در سازمان وجود نداشتند، مربی که برای ارائه اطلاعات به تدوین‌کنندگان استراتژی و تسهیل ارتباط بین تیم‌ها، اعضای تیم و ذی‌نفعان فعالیت می‌کند و عامل تغییر که  تسهیل‌گر و فعال‌کننده تقسیم کرد.

مدیر پروژه

مدیر پروژه Project manager‎ به فردی گفته می‌شود که در زمینه مدیریت پروژه فعالیت می‌کند و وظیفه برنامه‌ریزی و هدایت پروژه در چهارچوب مثلث مدیریت پروژه (زمان، هزینه و کیفیت لازم) برای ایجاد نتایج مشخص است. مدیر پروژه فعالیت‌های برنامه‌ریزی، سازماندهی، نظارت بر اجرا و هدایت را بر عهده دارد و سعی دارد با استفاده درست از منابع، نتایج مشخص و مورد انتظار را با هزینه توافق‌شده در زمان مشخص تحویل دهد. مدیر پروژه در اجرای این مهم از دو بازوی برنامه‌ریزی و کنترل بهره می‌گیرد.

مدیر ارشد وب

مدیر ارشد وب تمامی سایت‌های اینترنتی و اینترانتی سازمان را مدیریت می‌کند. این مدیر مستقیماً به مدیر عامل گزارش می‌دهد و باید مهارت‌هایی در ارتباط با برنامه‌نویسی فرانت‌اند، پی‌اچ‌پی و اس‌کیو‌ال داشته باشد. مدیر ارشد وب باید دید بسیار وسیعی به کامپیوترها، سیستم‌ها و برنامه‌نویسی داشته باشد و دانش نسبی به چند زبان برنامه‌نویسی، گرافیک کامپیوتری، طراحی و الگوهای برنامه‌نویسی داشته باشد.